Birleşmiş Milletler (BM) Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi ve İslamofobi ile Gayret Özel Temsilcisi Miguel Angel Moratinos, “Evimizde barış sağlanamazsa, dünyada barışın varlığı mümkün değildir. Bir ulusun hayatı tehlikedeyse, aslında tüm ulusların hayatı tehlikededir.” dedi.
Ankara Bilim Üniversitesi İslamofobi ile Çaba Araştırma Merkezince, “Dünyada Yükselen İslamofobi Tehlikesi” Konferansı, Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi Konferans Salonu’nda düzenlendi.
Birleşmiş Milletler Medeniyetler İttifakı Yüksek Temsilcisi ve İslamofobi ile Gayret Özel Temsilcisi Miguel Angel Moratinos, konferansta, Türkiye’nin varlıklı, entelektüel ve kültürel mirasının yaşayan bir sembolü olarak Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi üzere istisnai bir ortamda konuşma fırsatı bulmaktan duyduğu memnuniyeti lisana getirdi.
Konuşmasına, Türkiye Cumhuriyetinin Kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, “Yurtta barış, dünyada barış” kelamıyla başlayan Moratinos, “Evimizde barış sağlanamazsa, dünyada barışın varlığı mümkün değildir. Bir ulusun hayatı tehlikedeyse, aslında tüm ulusların hayatı tehlikededir. Bu kozmik prensip, bugün burada bulunmamızın en temel nedenine hepimizin yürekten bağlanmasını sağlar.” diye konuştu.
Moratinos, bugün dünyada pek çok kriz yaşandığını belirterek, Gazze, Ukrayna, Afrika, Myanmar, Sudan ve Yemen’de devam eden çatışmaların insanlık dramını derinleştirdiğini söyledi.
İsrail’in İran’a akınları sonrasında İran’daki tansiyonun tırmanmasının, bölge ve dünya için “korkunç sonuçlar doğurabileceği” ikazını yapan Moratinos, bütün BM üyesi devletleri Birleşmiş Milletler Kuralı’na ve memleketler arası hukuk kurallarına bağlı kalmaya, gerginliği düşürmeye ve istikrarı yine tesis etmeye çağırdı.
BM Özel Temsilcisi Moratinos, dünya genelinde hoşgörüsüzlük, yabancı düşmanlığı ve Müslüman zıtlığının (İslamofobi) toplumsal ahengi zedelediğini vurgulayarak, iklim krizi, mecburî göç ve dijital dezenformasyon üzere sıkıntıların da kolektif hareketle çözülebileceğini tabir etti.
“Devletlerarası itimat zayıflıyor, toplumsal inanç sarsılıyor.” tabirlerini kullanan Moratinos, bu çatışma ortamında Birleşmiş Milletler Medeniyetler İttifakı’nın misyonunun her zamankinden daha değerli hale geldiğinin altını çizdi.
Moratinos, BM Medeniyetler İttifakı’nın gelecek ay 20’nci yıl dönümünü kutlayacağını hatırlatarak, 2005’te Türkiye ve İspanya’nın ortak teşebbüsüyle kurulan ittifakın maksadının diyalog vizyonunu somut bir global gereksinim olarak tüm dünyaya iletmek olduğunu vurguladı.
“İttifak, dünyada karşılıklı hürmet, barış ve istikrar için bir gerekliliktir.” diyen Moratinos, eğitim, medya, gençlik, bayanlar ve göç bahislerinde köprü oluşturucu çalışmalar yürüttüklerini kaydetti.
Moratinos, BM olarak temel maksatlarının insan onuruna dayanan üniversal bir anlayışı yaymak olduğunu belirterek, örgütün gelecek 20 yıllık vizyonunun “karşılıklı hürmet, paylaşılan bedeller, çeşitliliğin güç olabileceği bir dünya” olarak tanımladığını söyledi.
“Sloganımız, ‘çok kültür, çok din, çok medeniyet, tek insanlıktır”
Türkiye ve İspanya’ya, Birleşmiş Milletler Medeniyetler İttifakı’na verdiği daima dayanak hasebiyle teşekkür eden Moratinos, Medeniyetler İttifakı’nın ABD’li akademisyen Samuel Huntington’un yeni yüzyılda medeniyetler çatışmasını öngören tezine karşılık olarak kurulduğunu aktardı.
Moratinos, şunları kaydetti:
“Bu tez, 11 Eylül sonrası birtakım ABD muhafazakar etraflarında İslam’ın yeni büyük düşman olduğunu savunuyordu ve İslam’ı dini inanç ve maneviyata hürmet göstermeyen bir tehdit olarak gösteriyordu. Son 20 yıldır Medeniyetler İttifakı hükümetler, gençler, dini başkanlar, sivil toplum ve medya aktörleri ortasında köprü kurdu. Farklı kültürler, dinler ve coğrafyalar ortasında karşılıklı saygıyı artırmayı hedefledi. Diyalog, Medeniyetler İttifakı’nın varoluş sebebidir. Sloganımız, ‘çok kültür, çok din, çok medeniyet, tek insanlıktır.”
Moratinos, toplumlar ortası karşılıklı saygıyı, paylaşılan kıymetleri ve çeşitliliği “güç kaynağı” olarak gördüklerini söz etti.
BM Özel Temsilcisi Moratinos, eski BM Genel Sekreteri Dag Hammarskjöld’e hürmet ve minnetini de lisana getirerek, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dag Hammarskjöld’ün bilgeliği ve öngörüsü bugün de ilham veriyor. Çeşitliliğin dünyamızı zenginleştirdiğine inanıyordu. En sevdiği kitap sorulduğunda Cervantes’in Don Kişot’unu gösterdi. Onun sözleri benim ideallerimle uyumlu. Bir İspanyol olarak, Müslümanların 711-1492 ortasında İber Yarımadası’nda bıraktığı zenginliği gördüm. O devir Müslümanlar bölgenin kültürünü, sanatını, bilimini, gastronomisini, ömür usulünü ve altyapısını şekillendirdi. Süper saraylar, kaleler, kütüphaneler, okullar ve mescitler inşa ettiler, matematik, tıp ve tarımda yeni prosedürler getirdiler. İspanyolcaya birçok Arapça söz girdi. ‘Convivencia’ denilen birlikte yaşama ruhu vardı. Hristiyanlar, Müslümanlar ve Museviler Müslüman idaresi altında birlikte çalıştı ve gelişti. Kordoba’da bu ruhu hissedebilirdiniz. Bu ruhu tekrar kazanmalıyız. Bu yüzden her gün bu tarihi gerçekleri hatırlamalıyız.”
“Sorun global olduğundan tahlil de global olmalı”
Müslüman toplulukların Avrupa dahil birtakım ülkelerde devlet seviyesinde, kimilerinde ise toplumda yaygın ayrımcılığa maruz kaldığını anlatan Moratinos, bu durumun mescitlere ve kutsal Kuran’a yönelik saygısızlıktan kurumsal ayrımcılığa, vatandaşlık alma mahzurlarına kadar uzandığını söyledi.
Moratinos, şunları kaydetti:
“Kurumsal ayrımcılık, Müslüman profil çıkarma ve medyada olumsuz temsil yaygın. Bu durum medya ve siyasi alanlarda risk yaratıyor. Bu çeşit hoşgörüsüzlük ve ayrımcılık birçok kere resmi istatistiklere yansımıyor, bu yüzden kamuoyu gerçeği göremiyor. İslamofobi yalnızca bir ön yargı değil, insan hakları ihlali ve toplumsal ahenge tehdit. Dünya çapında farklı formlarda ortaya çıkıyor. Kimi Müslüman bayanlar, isimleri yahut kıyafetleri nedeniyle iş bulamıyor, birtakım Müslüman çocuklar okulda isimleri ya da inançları yüzünden zorbalığa uğruyor. Dijital ortamda nefret söylemi algoritmalarla desteklenerek yaygınlaşıyor ve şiddeti artırıyor. Sorun global olduğundan tahlil de global olmalı.”
BM kararlarının, kültürlerarası ve dinler ortası diyalogun dönüştürücü gücünü vurguladığını belirten Moratinos, “BM Medeniyetler İttifakı, karşılıklı hürmet, birlikte ömür ve insan onurunu koruyan teşebbüsleri destekliyor. Biz, rastgele bir dini değil, tüm insanların inançlarını barış ve güvenlik içinde yaşama hakkını savunuyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
“İnsan varlığı, rahmet, fazilet ve keramet taşır”
Ankara Bilim Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Yavuz Demir de üniversite çatısı altında kurulan yeni merkezin, bugün giderek yaygınlaşan ötekileştirici lisan ve nefret telaffuzuna karşı, empati ve merhamet temelli yeni bir fikir ve irtibat üslubu geliştirmeyi amaçladığını belirtti.
Merkezin sadece bir akademik ünite değil, birebir vakitte farklılıkların bir ortada var olabildiği, poetik bir niyet biçiminin topluma yansımasını hedefleyen bir platform olarak kurgulandığını aktaran Demir, “İnsan varlığı, rahmet, fazilet ve keramet taşır. Buna karşın başkasına dair endişelerimizle, kaygılarımızla hareket ediyor, anlamak yerine dışlıyoruz. Meğer anlamak, anlatmak ve birlikte düşünebilmek mümkün.” dedi.
“Adalet ve merhamet ortasında bir tarz-ı hal öneriyoruz”
Bugünün dünyasında süratle yayılan kutuplaşma ve tahammülsüzlüğe dikkati çeken Demir, merkezin, insanın iç seyahatini merkeze alan bir yaklaşımla hareket ettiğini vurguladı.
Demir, “Ötekiyle yalnızca irtibat değil, tarz-ı hal üzerinden bir anlayış ve kavrayış münasebeti kurmak, bu merkezin temel misyonudur. İnsanlara sırf ‘duyuru’ değil, hassaslık da kazandırmayı hedefliyoruz. Örneğin, Ankara’nın kalbinde yer alan Augustus Tapınağı ve Hacı Bayram Mescidi, farklılıkların asırlardır yan yana, hürmet içinde var olabileceğinin en şık örneğidir. Bugün tekrar bu zarafeti, feraseti ve ilmi tevazuyu hatırlamaya muhtaçlığımız var.” sözlerini kullandı.
Demir, kurulan merkezin, kültürel, estetik ve düşünsel yerlerde bireyleri buluşturmayı ve gündelik lisanın ötesine geçen bir mana inşasını teşvik etmeyi amaçladığı belirtti.
Programa, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Lideri Ebubekir Şahin, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komitesi Başkanı ve AK Parti Osmaniye Milletvekili Derya Yanık, akademisyenler, diplomatlar ve öğrenciler katıldı.
About The Author
More Stories
Yerköy’de 14 Yaşındaki Çocuk Balkondan Düşerek Yaralandı
Kükürt Yüklü Tırda Lastik Patlaması Yangın Çıkardı
Ankara’da Derin Dondurucuda Bebek Cesedi Bulundu