Haziran 23, 2025

“Yabancı Lisan Olarak Türkçe İmtihanlarında Kapsayıcı Uygulamalar Çalıştayı” düzenlendi

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Lideri Prof. Dr. Bayram Ali Ersoy, Dört Marifet Temelli Türkçe Sınavı'na ait, "İnşallah, bir aksilik olmazsa eylül ayı içerisinde biz tüm Türkiye'de gerçek imtihanımızı yapacağız.

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi ( Ösym ) Lideri Prof. Dr. Bayram Ali Ersoy, Dört Maharet Temelli Türkçe Sınavı’na ait, “İnşallah, bir aksilik olmazsa eylül ayı içerisinde biz tüm Türkiye’de gerçek imtihanımızı yapacağız. Bu imtihan ile bilhassa Türkiye’de tahsil görecek olan milletlerarası öğrencilerin Türkçe lisan seviyelerini, lisanlar için Avrupa Ortak Müracaat Metni ile uyumlu olarak gösteren sertifikalar sunmayı amaçlıyoruz.” dedi.

Milli Eğitim Bakanlığı, Ösym, Yunus Emre Enstitüsü, Türk Dil Kurumu işbirliğiyle yabancı lisan olarak Türkçe imtihanlarında özel ihtiyaçlı adayların muhtaçlıklarının kıymetlendirilmesi ve kapsayıcı imtihan uygulamalarının geliştirilmesini emeliyle “Yabancı Lisan Olarak Türkçe İmtihanlarında Kapsayıcı Uygulamalar Çalıştayı” Ankara’daki bir otelde düzenlendi.

Çalıştayın, engelli adaylarla ilgili ehemmiyetine değinen Ersoy, ÖSYM Engelli Adaylar Daire Başkanlığının uyguladıkları imtihanlarda tüm aday kümelerini kapsayacak çalışmaları titizlikle yürüttüğünü söyledi.

Dün prestijiyle 2025 Yükseköğretim Kurumları İmtihanı’nın (YKS) tamamlandığını, imtihana 2,5 milyonun üzerinde adayın katıldığını ve 750 bin kişinin vazife aldığını anımsatan Ersoy, “Bu süreç içerisinde TYT imtihanında 12 bin 700 civarındaki adayımıza, AYT imtihanında 8 bin 429 adayımıza ve Yabancı Lisan Testi’nde de 1102 engelli/sağlık sorunu olan adayımıza özel uygulamalarla imtihan yaptık. Toplam bir yılın tamamında, 2024 yılı içerisinde 14 milyon adaya hizmet verirken bu adaylardan 145 bin 223 engelli/sağlık sorunu adaya çeşitli imtihanlarla ilgili özel uygulamalar sunduk.” bilgisini verdi.

Ersoy, elektronik imtihanlarda görme engelli adaylar için ekran okuyucu olarak JAWS, ekran büyütücü olarak ise MAGİc kullandıklarını, ekranlarda karanlık ve aydınlık mod üzere özelliklerin bulunduğunu aktararak, ayrıyeten mahzur kümelerine nazaran adaylara, tek kişilik salonlar, okuyucu-işaretleyici yardımı, ek mühlet ve puanlar üzere dayanakların olduğunu kaydetti.

“Sınav içeriklerimizi ve uygulamamızı geliştireceğiz”

ÖSYM Başkanı Ersoy, yabancı dil olarak Türkçe imtihanlarının ÖSYM’nin çok ilgilendiği bir mevzu olduğunu bildirdi.

Bu hususun motivasyonu ve başlangıç noktasının Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin olduğunun altını çizen Ersoy, Dört Marifet Temelli Türkçe Sınavı’na ait şöyle konuştu:

“2023 Ocak ayında birinci çalıştayımızı İstanbul’da yaptık. Sonra Türkiye’nin çeşitli yerlerinde, emin olun 5 yahut 6 merkezde 30’dan farklı üniversiteden öğretim üyesinin iştirakiyle standardizasyon, kalibrasyon, soru müellifi, kıymetlendirici eğitimlerini yaptık, kıymetlendirici güvenirliği çalıştık, son noktaya da geldik şükürler olsun. İnşallah bir aksilik olmazsa eylül ayı içerisinde biz tüm Türkiye’de gerçek imtihanımızı yapacağız. Bu imtihan ile bilhassa Türkiye’de tahsil görecek olan memleketler arası öğrencilerin Türkçe lisan seviyelerini, lisanlar için Avrupa Ortak Müracaat Metni ile uyumlu olarak gösteren sertifikalar sunmayı amaçlıyoruz. Çalışmalarımızda son kademeye ulaştık. Yarın 6. denememizi yapacağız. Elbette bu imtihanın geçerliliği ve kapsayıcılığı için bu çalıştaydan elde edeceğimiz çıktılar ile imtihan içeriklerimizi ve uygulamamızı geliştireceğiz.”

Ersoy, ayrıyeten tüm adaylara yönelik dört temel lisan maharetini ölçen yabancı lisan imtihanını da İngilizce olarak 19 Temmuz’da hayata geçireceklerini söyledi.

ÖSYM’nin lisan imtihanlarında engelli adaylar için uygulamalar sunsa da dört temel beceriyi ölçen lisan imtihanlarının ÖSYM tarihinde birinci defa Türkiye’de uygulanacağının altını çizen Ersoy, dinleme, yazma, okuma ve konuşma marifetlerinin ölçülmesine yönelik uyarlama üzerine birinci defa tartışılacağını kaydetti.

“PIKTES kapsamında dört temel lisan marifetini ölçen imtihan geliştirdik”

Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Celile Eren Ökten de Bakanlıkça 2016’dan beri yürütülen Türk Eğitim Sisteminde Çocuklar İçin Kapsayıcı Eğitimin Desteklenmesi (PIKTES) Projesi ile yabancı asıllı çocukların nitelikli eğitime erişimlerinin ve toplumsal uyumlarının sağlanması hedefiyle yabancılara Türkçe öğretimine yük verildiğini belirtti.

PIKTES kapsamında çalışmaları toplumsal ahenk çerçevesinde ele alan ve okullarda eğitim-öğretim periyodu boyunca uygulanabilecek milletlerarası standartlarda “Sosyal Ahenk Müracaat Metni”nin hazırlığının devam ettiğini aktaran Ökten, bu metinde lisan tahsil sürecini toplumsal ahenk ve aracılık faaliyetlerinden faydalanarak hareket odaklı yaklaşımla destekleyeceklerini vurguladı.

Ökten, “PIKTES kapsamında çocuklar için dört temel lisan hünerini ölçen bir imtihan geliştirdik. Bu imtihanın pilot uygulamaları tamamlandı ve şu an ölçme-değerlendirme süreçlerinde bilimsel çalışmalarımız devam ediyor. Bu sürecin en değerli bileşenlerinden biri de özel eğitime muhtaçlık duyan öğrencilerimizin Türkçe öğrenme ve kıymetlendirme süreçlerine kapsayıcı halde erişebilmesini sağlamak olacak.” dedi.

“Sınavlar, alandaki mevcut meselelere çözümler üretecek”

Türk Dil Kurumu Lideri Prof. Dr. Osman Mert de çalıştayın, imtihan uygulamalarında karşılaşılan dilsel mahzurların tespitine, bu pürüzlerin ortadan kaldırılmasına yönelik tahlil tekliflerinin geliştirilmesine, alanda yaşanan eksikliklerin giderilmesine ve standartların belirlenmesine değerli katkılar sağlayacağını bildirdi.

Yabancı lisan olarak Türkçe imtihanları, Türkçenin memleketler arası seviyede tanınırlığını artırması ve sürdürülebilir bir öğretim lisanı olarak yerini sağlamlaştırması açısından büyük kıymet taşıdığına işaret eden Mert, “Sınavlar, CEFR başta olmak üzere memleketler arası ölçme ve kıymetlendirme standartlarıyla uyumlu biçimde yapılandırılması, geçerlik ve güvenirliğinin sağlanması, erişilebilirliğinin artırılması ve ortak imtihan standartlarının oluşturulması, hem imtihanların milletlerarası geçerliğini pekiştirecek hem de alandaki mevcut problemlere tahliller üretecektir.” dedi.

Çalıştayın, Türkçe imtihanlara katılmak ve Türkçe eğitim alanında isteyen farklı niteliklere sahip bireyler için eşit ve erişilebilir bir imtihan ortamının oluşturulmasına katkı sunacağını söz eden Mert, lisanda memleketler arası standartların oluşturulması ve imtihan lisanının açık, anlaşılır ve ölçme-değerlendirme hedefine uygun olması istikametinde yürütülecek çalışmaların eşitlik prensibi doğrultusunda geliştirilmesi büyük kıymet arz ettiğini belirtti.

Yunus Emre Enstitüsü Lider Yardımcısı Doç. Dr. Cahid Şenel ise özel ihtiyaçlı bireylerin hayatın her alanında eşit, adil ve kapsayıcı bir ortamda var olmalarını sağlanmasını en temel misyonlarından biri olduğunu söyledi.

Türkçenin yabancı yahut ikinci lisan olarak öğrenilmesine dair her geçen gün artan ilginin bu disiplindeki çalışmaların da giderek ağırlaşmasına sebep olduğunu belirten Şenel, “Yunus Emre Enstitüsü olarak bizler de eğitimin gereçlerinden ölçme değerlendirmeye, öğretim, öğretmen eğitiminden dijital içerik üretimine kadar pek çok mevzuda ağır bir çaba içerisindeyiz.” tabirini kullandı.

Konuşmaların akabinde alanında uzmanların masa çalışmalarıyla devam eden çalıştay, 25 Haziran’da sona erecek.

Kaynak: AA / Buğrahan Ayhan – Şimdiki

About The Author